PRAWO WODNE - ustawa z dnia 18 lipca 2001
/Dz.U. nr 115 poz. 1229 z 11 października 2001 r./
Dział I. Zasady ogólne
Rozdział 1. Przepisy ogólne
Art. 1. 1. Ustawa reguluje gospodarowanie wodami
zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju, a w
szczególności kształtowanie i ochronę zasobów wodnych,
korzystanie z wód oraz zarządzanie zasobami wodnymi.
2. Gospodarowanie wodami jest prowadzone z zachowaniem zasady
racjonalnego i całościowego traktowania zasobów wód
powierzchniowych i podziemnych, z uwzględnieniem ich ilości i jakości.
3. Gospodarowanie wodami uwzględnia zasadę wspólnych
interesów i jest realizowane przez współpracę
administracji publicznej, użytkowników wód i
przedstawicieli lokalnych społeczności, tak aby uzyskać maksymalne
korzyści społeczne.
Art. 2. 1. Zarządzanie zasobami wodnymi służy
zaspokajaniu potrzeb ludności, gospodarki, ochronie wód i
środowiska związanego z tymi zasobami, w szczególności w
zakresie:
1) zapewnienia odpowiedniej ilości i jakości wody dla ludności,
2) ochrony zasobów wodnych przed zanieczyszczeniem oraz niewłaściwą lub nadmierną eksploatacją,
3) utrzymywania lub poprawy stanu ekosystemów wodnych i od wody zależnych,
4) ochrony przed powodzią oraz suszą,
5) zapewnienia wody na potrzeby rolnictwa oraz przemysłu,
6) zaspokojenia potrzeb związanych z turystyką, sportem oraz rekreacją,
7) tworzenia warunków dla energetycznego, transportowego oraz rybackiego wykorzystania wód.
2. Instrumenty zarządzania zasobami wodnymi stanowią:
1) plany gospodarki wodnej,
2) pozwolenia wodnoprawne,
3) opłaty i należności w gospodarce wodnej,
4) kataster wodny,
5) kontrola gospodarowania wodami.
3. Dokumentacje hydrologiczne, stanowiące podstawę
projektowania i planowania w zakresie budownictwa wodnego, ochrony
przed powodzią i zapobiegania skutkom suszy oraz zarządzania zasobami
śródlądowych wód powierzchniowych, w tym wydawania
decyzji administracyjnych, mogą być wykonywane tylko przez osoby
posiadające odpowiednie kwalifikacje.
4. Minister właściwy do spraw gospodarki wodnej, kierując się
wymaganiami w zakresie bezpieczeństwa powszechnego oraz prawidłowości
wykonywanych dokumentacji hydrologicznych, określi, w drodze
rozporządzenia:
1) kwalifikacje ogólne i zawodowe wymagane od osób wykonujących dokumentacje hydrologiczne,
2) sposób postępowania w sprawach stwierdzenia kwalifikacji,
3) tryb powoływania komisji egzaminacyjnej, skład komisji egzaminacyjnej do sprawdzenia wiadomości kandydatów oraz zakres wiadomości podlegających sprawdzeniu,
4) wysokość opłat związanych ze stwierdzeniem kwalifikacji, sposób ich uiszczania oraz wysokość wynagrodzenia dla członków komisji egzaminacyjnej.
5. Stwierdzenia kwalifikacji dokonuje się przez wydanie świadectwa.
6. Organ właściwy do stwierdzenia kwalifikacji odmawia, w drodze
decyzji, dopuszczenia do egzaminu kandydata, który nie spełnia
wymagań określonych w przepisach wydanych na podstawie ust. 4.
7. Organ właściwy do stwierdzenia kwalifikacji prowadzi i
aktualizuje rejestr osób posiadających wymagane kwalifikacje.
Art. 3. 1. Zarządzanie zasobami wodnymi jest
realizowane z uwzględnieniem podziału państwa na obszary dorzeczy i
regiony wodne.
2. Ustala się następujące obszary dorzeczy:
1) obszar dorzecza Wisły obejmujący, oprócz dorzecza Wisły znajdującego się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, także znajdujące się na tym terytorium dorzecza Dniestru, Dunaju poprzez rzekę Wag, dorzecze Niemna, Słupi, Łupawy, Łeby, Redy oraz rzek wpadających bezpośrednio do Zalewu Wiślanego, a także znajdujące się na tym terytorium dorzecza Świeżej i Pregoły,
2) obszar dorzecza Odry obejmujący, oprócz dorzecza Odry znajdującego się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, także znajdujące się na tym terytorium dorzecza Łaby oraz Dunaju przez rzekę Morawę, a także dorzecza Regi, Parsęty, Wieprzy, Ücker i rzek wpadających do Zalewu Szczecińskiego.
3. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia,
przebieg granic obszarów dorzeczy oraz przyporządkuje zbiorniki
wód podziemnych do właściwych obszarów dorzeczy, a także
utworzy regionalne zarządy gospodarki wodnej, wskazując ich siedziby,
oraz dokona podziału obszarów dorzeczy na regiony wodne,
ustalając przebieg ich granic.
4. Wydając rozporządzenie, o którym mowa w ust. 3, Rada
Ministrów kierować się będzie podziałem określonym w ust. 2 oraz
zróżnicowaniem warunków hydrologicznych i
hydrogeologicznych na obszarze dorzecza, a także lokalizacją
zbiorników wód podziemnych i sposobem ich wykorzystania.
Art. 4. 1. Organami właściwymi w sprawach gospodarowania wodami są:
1) minister właściwy do spraw gospodarki wodnej,
2) Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej - jako centralny organ administracji rządowej, nadzorowany przez ministra właściwego do spraw gospodarki wodnej,
3) dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej - jako organ administracji rządowej niezespolonej, podlegający Prezesowi Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej,
4) wojewoda,
5) organy jednostek samorządu terytorialnego.
2. Minister właściwy do spraw gospodarki wodnej składa Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej, co dwa lata, nie później niż do dnia 30 czerwca, informację o gospodarowaniu wodami dotyczącą:
1) stanu zasobów wodnych państwa,
2) stanu wykorzystywania zasobów wodnych,
3) realizowania planów gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy,
4) współpracy międzynarodowej na wodach granicznych i realizacji umów w tym zakresie,
5) utrzymywania wód powierzchniowych oraz urządzeń wodnych,
6) prowadzonych inwestycji,
7) stanu ochrony ludności i mienia przed powodzią lub suszą.
3. Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej pełni funkcję
organu wyższego stopnia w rozumieniu Kodeksu postępowania
administracyjnego w stosunku do wojewodów i dyrektorów
regionalnych zarządów gospodarki wodnej, w sprawach określonych
ustawą.
4. Do właściwego wojewody wnosi się odwołania od decyzji wydanych przez starostę realizującego:
1) zadania z zakresu administracji rządowej, określone w ustawie,
2) kompetencje organu właściwego do wydania pozwolenia wodnoprawnego.
Art. 5. 1. Wody dzielą się na powierzchniowe i podziemne.
2. Wody, z wyjątkiem wód morza terytorialnego i morskich wód wewnętrznych, są wodami śródlądowymi.
3. Śródlądowe wody powierzchniowe dzielą się na:
1) płynące - w ciekach naturalnych, kanałach oraz w źródłach, z których cieki biorą początek,
2) stojące - znajdujące się w jeziorach oraz innych naturalnych zbiornikach wodnych niezwiązanych z ciekami naturalnymi.
4. Przepisy o wodach płynących mają zastosowanie do jezior oraz
innych zbiorników wodnych o ciągłym dopływie lub odpływie
wód powierzchniowych, a także do wód znajdujących się w
sztucznych zbiornikach wodnych usytuowanych na wodach płynących.
Art. 6. Rada Ministrów określi, w drodze
rozporządzenia, granice między śródlądowymi wodami
powierzchniowymi a morskimi wodami wewnętrznymi i wodami morza
terytorialnego, kierując się znaczeniem gospodarczym oraz sposobem
wykorzystywania tych wód.
Art. 7. 1. Przepisy ustawy mają zastosowanie do
wód śródlądowych oraz morskich wód wewnętrznych, z
wyłączeniem morskich wód wewnętrznych Zatoki Gdańskiej.
2. Przepisy ustawy mają zastosowanie również do wód
morza terytorialnego oraz morskich wód wewnętrznych Zatoki
Gdańskiej w zakresie ochrony przed zanieczyszczeniem ze źródeł
lądowych oraz przed powodzią, a w pozostałym zakresie - w przypadkach w
niej określonych.
3. Przepisów ustawy nie stosuje się do morskich wód
wewnętrznych oraz do wód morza terytorialnego w zakresie, w
jakim korzystanie z tych wód uregulowane jest odrębnymi
przepisami. 4. Ustawa nie narusza przepisów ustawy z dnia
21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i
administracji morskiej (Dz. U. Nr 32, poz. 131, z 1994 r. Nr 27, poz.
96, z 1995 r. Nr 7, poz. 31 i Nr 47, poz. 243, z 1996 r. Nr 34, poz.
145, z 1997 r. Nr 111, poz. 726, z 1999 r. Nr 70, poz. 778 oraz z 2000
r. Nr 120, poz. 1268 i Nr 122, poz. 1321) w zakresie kompetencji
organów administracji morskiej.
Art. 8. 1. W zakresie uregulowanym w ustawie z
dnia 4 lutego 1994 r. - Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. Nr
27, poz. 96, z 1996 r. Nr 106, poz. 496, z 1997 r. Nr 88, poz. 554, Nr
111, poz. 726 i Nr 133, poz. 885, z 1998 r. Nr 106, poz. 668, z 2000 r.
Nr 109, poz. 1157 i Nr 120, poz. 1268 oraz z 2001 r. Nr 110, poz. 1190)
ustawy nie stosuje się do:
1) poszukiwania i rozpoznawania wód podziemnych,
2) solanek, wód leczniczych oraz termalnych,
3) wprowadzania do górotworu wód pochodzących z odwodnienia zakładów górniczych oraz wykorzystanych wód, o których mowa w pkt 2.
2. Przepisów ustawy nie stosuje się do korzystania z
wód zgromadzonych za pomocą urządzeń oraz instalacji
technicznych niebędących urządzeniami wodnymi.
Art. 9. 1. Ilekroć w ustawie jest mowa o:
1) ciekach naturalnych - rozumie się przez to rzeki, strugi, strumienie oraz inne wody płynące w sposób ciągły lub okresowy, naturalnymi korytami,
2) dobrym stanie ekologicznym - rozumie się przez to stan zasobów wodnych, w którym wartości elementów jakości biologicznej właściwej dla danego rodzaju wód powierzchniowych wykazują niskie poziomy degradacji na skutek działalności człowieka, przy czym są to niewielkie odchylenia od wartości, jakie zwykle towarzyszą temu rodzajowi zasobów wodnych w niezakłóconych warunkach,
3) dorzeczu - rozumie się przez to obszar, z którego całkowity odpływ wód powierzchniowych następuje ciekami naturalnymi przez jedno ujście do morza,
4) eutrofizacji - rozumie się przez to wzbogacanie wody biogenami, w szczególności związkami azotu lub fosforu, powodującymi przyspieszony wzrost glonów oraz wyższych form życia roślinnego, w wyniku którego następują niepożądane zakłócenia biologicznych stosunków w środowisku wodnym oraz pogorszenie jakości tych wód,
5) kanałach - rozumie się przez to sztuczne koryta prowadzące wodę w sposób ciągły lub okresowy, o szerokości dna co najmniej 1,5 m przy ich ujściu lub ujęciu,
6) morskich wodach wewnętrznych - rozumie się przez to wody określone zgodnie z ustawą o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej,
7) obszarze dorzecza - rozumie się przez to obszar lądu i morza, składający się z jednego lub więcej dorzeczy razem ze związanymi z nimi wodami podziemnymi oraz morskimi wodami wewnętrznymi i wodami przybrzeżnymi,
8) osłonie hydrologiczno-meteorologicznej - rozumie się przez to zespół czynności polegających na wykonywaniu i udostępnianiu prognoz meteorologicznych oraz hydrologicznych, mających na celu informowanie społeczeństwa i administracji publicznej o zjawiskach meteorologicznych oraz hydrologicznych, a także ostrzeganie przed nimi,
9) potokach górskich - rozumie się przez to cieki naturalne o łącznych poniższych cechach:
a) powierzchnia zlewni jest nie większa niż 180 km2,
b) stosunek przepływu o prawdopodobieństwie wystąpienia 1% do przepływu średniego z wielolecia jest większy niż 120,
c) spadek zwierciadła jest nie mniejszy niż 0,3%,
10) powodzi - rozumie się przez to takie wezbranie wody w ciekach naturalnych, zbiornikach wodnych, kanałach lub na morzu, podczas którego woda po przekroczeniu stanu brzegowego zalewa doliny rzeczne albo tereny depresyjne i powoduje zagrożenie dla ludności lub mienia,
11) przerzutach wody - rozumie się przez to ujmowanie i przemieszczanie wód powierzchniowych oraz niezanieczyszczonych wód pochodzących z odwodnienia zakładów górniczych, w celu zwiększenia zasobów wodnych innych cieków naturalnych, kanałów, jezior oraz innych zbiorników wodnych,
12) regionie wodnym - rozumie się przez to część obszaru dorzecza wyodrębnioną na podstawie kryterium hydrograficznego na potrzeby zarządzania zasobami wodnymi lub całość obszaru dorzecza,
13) rowach - rozumie się przez to sztuczne koryta prowadzące wodę w sposób ciągły lub okresowy, o szerokości dna mniejszej niż 1,5 m przy ich ujściu,
14) ściekach - rozumie się przez to wprowadzane do wód lub do ziemi:
a) wody zużyte na cele bytowe lub gospodarcze,
b) ciekłe odchody zwierzęce, z wyjątkiem gnojówki i gnojowicy przeznaczonych do rolniczego wykorzystania w sposób i na zasadach określonych w przepisach o nawozach i nawożeniu,
c) wody opadowe lub roztopowe, ujęte w systemy kanalizacyjne, pochodzące z powierzchni zanieczyszczonych, w tym z centrów miast, terenów przemysłowych i składowych, baz transportowych oraz dróg i parkingów o trwałej nawierzchni,
d) wody odciekowe ze składowisk odpadów, wykorzystane solanki, wody lecznicze i termalne,
e) wody pochodzące z odwodnienia zakładów górniczych, z wyjątkiem wód wprowadzanych do górotworu, jeżeli rodzaje i ilość substancji zawartych w wodzie wprowadzanej do górotworu są tożsame z rodzajami i ilością zawartymi w pobranej wodzie,
f) wody wykorzystane, odprowadzane z obiektów gospodarki rybackiej, jeżeli występują w nich nowe substancje lub zwiększone zostaną ilości substancji w stosunku do zawartych w pobranej wodzie,
15) ściekach bytowych - rozumie się przez to ścieki z budynków przeznaczonych na pobyt ludzi, z osiedli mieszkaniowych oraz z terenów usługowych, powstające w szczególności w wyniku ludzkiego metabolizmu oraz funkcjonowania gospodarstw domowych,
16) ściekach komunalnych - rozumie się przez to ścieki bytowe lub mieszaninę ścieków bytowych ze ściekami przemysłowymi albo wodami opadowymi lub roztopowymi,
17) ściekach przemysłowych - rozumie się przez to ścieki odprowadzane z terenów, na których prowadzi się działalność handlową lub przemysłową albo składową, niebędące ściekami bytowymi lub wodami opadowymi,
18) śródlądowych drogach wodnych - rozumie się przez to śródlądowe wody powierzchniowe, na których, z uwagi na warunki hydrologiczne oraz istniejące urządzenia wodne, możliwy jest przewóz osób i towarów statkami żeglugi śródlądowej,
19) urządzeniach wodnych - rozumie się przez to urządzenia służące kształtowaniu zasobów wodnych oraz korzystaniu z nich, a w szczególności:
a) budowle: piętrzące, upustowe, przeciwpowodziowe i regulacyjne, a także kanały i rowy,
b) obiekty zbiorników i stopni wodnych,
c) stawy,
d) obiekty służące do ujmowania wód powierzchniowych oraz podziemnych,
e) obiekty energetyki wodnej,
f) wyloty urządzeń kanalizacyjnych służące do wprowadzania ścieków do wód,
g) stałe urządzenia służące do połowu ryb lub do pozyskiwania innych organizmów wodnych,
h) mury oporowe, bulwary, nabrzeża, pomosty, przystanie, kąpieliska,
i) stałe urządzenia służące do dokonywania przewozów międzybrzegowych,
20) wodach granicznych - rozumie się przez to wody, którymi przebiega granica państwa, lub wody w tych miejscach, w których są one przecięte granicą państwa,
21) wodzie w kąpieliskach - rozumie się przez to wody płynące lub stojące, albo ich części oraz wody morskie, w których kąpiel jest w wyraźny sposób dozwolona albo nie jest zakazana i jest tradycyjnie dokonywana przez znaczną liczbę kąpiących się,
22) wodach podziemnych - rozumie się przez to wody występujące pod powierzchnią ziemi w wolnych przestrzeniach skał skorupy ziemskiej, tworzące, w zależności od głębokości występowania wody, przypowierzchniowe oraz głębsze użytkowe poziomy wodonośne,
23) wodach przybrzeżnych - rozumie się przez to część obszaru morza terytorialnego w odległości jednej mili morskiej od linii podstawowej morza terytorialnego, określonej zgodnie z ustawą o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej,
24) wodzie przeznaczonej do spożycia - wodę przeznaczoną do picia, gotowania, przygotowywania pożywienia lub do innych celów w gospodarstwach domowych oraz każdą wodę używaną do produkcji żywności, środków farmaceutycznych i kosmetycznych, a także na potrzeby basenów kąpielowych i pływalni,
25) zakładach - rozumie się przez to podmioty korzystające z wód, w ramach korzystania szczególnego albo wykonujące urządzenia wodne,
26) zasobach wodnych dorzecza - rozumie się przez to wody śródlądowe powierzchniowe i podziemne, morskie wody wewnętrzne oraz wody przybrzeżne znajdujące się na obszarze dorzecza.
2. Przepisy ustawy dotyczące:
1) urządzeń wodnych stosuje się odpowiednio do:
a) urządzeń pomiarowych służących do pomiarów ilości oraz jakości wód, a także obserwacji poziomu zwierciadła wód podziemnych,
b) urządzeń pomiarowych państwowej służby hydrologiczno-meteorologicznej oraz urządzeń pomiarowych państwowej służby hydrogeologicznej, wraz z urządzeniami towarzyszącymi, zwanych dalej "urządzeniami pomiarowymi służb państwowych",
c) urządzeń melioracji wodnych niezaliczonych do urządzeń wodnych,
d) prowadzonych przez wody oraz wały przeciwpowodziowe obiektów mostowych, rurociągów, linii energetycznych, linii telekomunikacyjnych oraz innych urządzeń,
e) obiektów budowlanych oraz robót na obszarach bezpośredniego zagrożenia powodzią lub w wodach,
2) wykonania urządzeń wodnych - stosuje się odpowiednio do odbudowy, rozbudowy, przebudowy lub rozbiórki tych urządzeń,
3) właścicieli - stosuje się odpowiednio do posiadaczy samoistnych oraz użytkowników wieczystych; a w przypadku eksploatacji instalacji stosuje się do prowadzącego instalację w rozumieniu ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627).
3. Przepisy ustawy, z zastrzeżeniem ust. 4, nie naruszają postanowień działu II w tytule I ustawy - Prawo ochrony środowiska. 4. Zasada, o której mowa w ust. 3, nie dotyczy ust. 1 pkt 25.
Rozdział 2. Prawo własności wód
Art. 10. 1. Wody stanowią własność Skarbu Państwa, innych osób prawnych albo osób fizycznych.
2. Wody stanowiące własność Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego są wodami publicznymi.
3. Płynące wody publiczne nie podlegają obrotowi cywilnoprawnemu, z wyjątkiem przypadków określonych w ustawie.
Art. 11. 1. Prawa właścicielskie w stosunku do
wód publicznych stanowiących własność Skarbu Państwa, z
zastrzeżeniem art. 13, wykonują:
1) minister właściwy do spraw gospodarki morskiej - w stosunku do wód morza terytorialnego oraz morskich wód wewnętrznych wraz z wodami Zatoki Gdańskiej,
2) Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej - w stosunku do wód istotnych dla kształtowania zasobów wodnych oraz ochrony przeciwpowodziowej, w szczególności wód podziemnych oraz śródlądowych wód powierzchniowych:
a) w potokach górskich i ich źródłach,
b) w ciekach naturalnych, od źródeł do ujścia, o średnim przepływie z wielolecia równym lub wyższym od 2,0 m3/s w przekroju ujściowym,
c) w jeziorach oraz sztucznych zbiornikach wodnych, przez które przepływają cieki, o których mowa w lit. b),
d) granicznych,
e) w śródlądowych drogach wodnych,
3) dyrektor parku narodowego - w stosunku do wód znajdujących się w granicach parku,
4) marszałek województwa, jako zadanie z zakresu administracji rządowej wykonywane przez samorząd województwa - w stosunku do wód istotnych dla regulacji stosunków wodnych na potrzeby rolnictwa, służących polepszeniu zdolności produkcyjnej gleby i ułatwieniu jej uprawy, oraz w stosunku do pozostałych wód niewymienionych w pkt 1-3.
2. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, śródlądowe wody powierzchniowe lub ich części, stanowiące własność publiczną, istotne dla:
1) kształtowania zasobów wodnych oraz ochrony przeciwpowodziowej,
2) regulacji stosunków wodnych na potrzeby rolnictwa - kierując się podziałem zawartym w ust. 1 pkt 2 i 4, a także uwzględniając w wykazie nazwę z charakterystycznymi informacjami, wskazanie nazwy odbiornika, przyjęte kryterium oraz wskazanie dla wód, o których mowa w pkt 2, właściwego marszałka województwa.
3. Rada Ministrów w rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 2, może powierzyć marszałkowi województwa wykonywanie uprawnień Skarbu Państwa w stosunku do wód innych niż określone w ust. 1 pkt 4 i zaliczyć do wód istotnych dla regulacji stosunków wodnych na potrzeby rolnictwa niektóre wody określone w ust. 1 pkt 2 lit. b) i c), jeżeli:
1) wody te są wykorzystywane przede wszystkim do regulacji stosunków wodnych na potrzeby rolnictwa,
2) tereny, na których te wody się znajdują, mają charakter rolniczy i warunkiem rozwoju i restrukturyzacji rolnictwa na tych terenach jest regulacja stosunków wodnych w glebie,
3) zakres i rozmiar utrzymywania tych wód wynika z potrzeb funkcjonowania systemów melioracji wodnych.
Art. 12. Wody stojące oraz wody w rowach znajdujące
się w granicach nieruchomości gruntowej stanowią własność właściciela
tej nieruchomości.
Art. 13. 1. Ryby oraz inne organizmy żyjące w
wodzie stanowią jej pożytki, do pobierania których jest
uprawniony właściciel wody.
2. Rybackie korzystanie z publicznych śródlądowych
wód powierzchniowych płynących następuje w drodze oddania w
użytkowanie obwodów rybackich, ustanowionych na podstawie ustawy
z dnia 18 kwietnia 1985 r. o rybactwie śródlądowym (Dz. U. z
1999 r. Nr 66, poz. 750, z 2000 r. Nr 120, poz. 1268 oraz z 2001 r. Nr
81, poz. 875 i Nr 110, poz. 1189).
3. Oddanie w użytkowanie obwodów rybackich następuje za
opłatą roczną, na czas nie krótszy niż 10 lat, na podstawie
umowy, do zawarcia której upoważniony jest dyrektor regionalnego
zarządu gospodarki wodnej.
4. Warunkiem oddania w użytkowanie obwodu rybackiego jest
przedłożenie pozytywnie zaopiniowanego operatu rybackiego, o
którym mowa w ustawie wymienionej w ust. 2.
5. Oddanie w użytkowanie następuje w drodze konkursu ofert, przy
czym maksymalna oferowana stawka opłaty rocznej za 1 ha powierzchni
obwodu rybackiego nie może być wyższa niż równowartość 0,5 dt
żyta, ustalona na podstawie ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o
podatku rolnym (Dz. U. z 1993 r. Nr 94, poz. 431, z 1994 r. Nr 1, poz.
3, z 1996 r. Nr 91, poz. 409, z 1997 r. Nr 43, poz. 272 i Nr 137, poz.
926, z 1998 r. Nr 108, poz. 681 oraz z 2001 r. Nr 81, poz. 875),
zależnie od rybackiego typu wody i jej położenia.
6. Nie pobiera się opłat za oddanie w użytkowanie następujących części obwodu rybackiego:
1) obrębu ochronnego,
2) uzupełniającego obwodu rybackiego,
3) wód uznanych, na podstawie przepisów ustawy, o której mowa w ust. 2, za nieprzydatne do prowadzenia racjonalnej gospodarki rybackiej.
7. W przypadku nierealizowania założeń zawartych w operacie
rybackim, umowa użytkowania może być rozwiązana w każdym czasie i bez
odszkodowania przez organ, o którym mowa w ust. 3.
8. W sprawach nieuregulowanych dotyczących użytkowania stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu cywilnego.
9. Minister właściwy do spraw rolnictwa w porozumieniu z ministrem
właściwym do spraw gospodarki wodnej określi, w drodze rozporządzenia,
tryb i warunki przeprowadzania konkursu ofert, o którym mowa w
ust. 5, zasady oceniania ofert i elementy oferty podlegającej ocenie, a
także maksymalną stawkę opłaty rocznej za 1 ha powierzchni obwodu
rybackiego zależnie od rybackiego typu wody i jej położenia.
10. Minister wydając rozporządzenie kierować się będzie potrzebą
wyłonienia oferenta, którego przygotowanie i doświadczenie
zawodowe zapewni realizację zasad racjonalnej gospodarki rybackiej,
zgodnie z przedłożonym operatem rybackim, w celu utrzymania lub
uzyskania dobrego stanu ekologicznego wód obwodu rybackiego.
Minister określając tryb i warunki przeprowadzania konkursu ofert
uwzględni w szczególności konieczność udostępnienia oferentom
informacji na temat:
1) rozliczenia obciążeń publicznoprawnych związanych z przedmiotem użytkowania oraz nakładów rzeczowo-finansowych, określonych w operacie rybackim,
2) zasad udostępniania wód obwodu rybackiego do celów badań naukowych oraz przekazywania danych na temat wyników prowadzonej gospodarki rybackiej,
3) ograniczeń związanych z oddaniem w użytkowanie gruntów pod wodami w obwodzie rybackim na cele określone w art. 20 ust. 1.
Art. 14. 1. Grunty pokryte wodami
powierzchniowymi stanowią własność właściciela tych wód w
granicach określonych liniami brzegów.
2. Grunty pokryte płynącymi wodami powierzchniowymi stanowiącymi
własność publiczną nie podlegają obrotowi cywilnoprawnemu, z wyjątkiem
przypadków określonych w ustawie.
3. Gospodarowanie gruntami stanowiącymi własność Skarbu Państwa, o
których mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem ust. 5, wykonują, w
imieniu i na rzecz Skarbu Państwa, odpowiednio organy, o których
mowa w art. 11 ust. 1.
4. Gospodarowanie innym mieniem związanym z gospodarką wodną,
stanowiącym własność Skarbu Państwa, wykonują, w imieniu i na rzecz
Skarbu Państwa, odpowiednio organy, o których mowa w art. 11
ust. 1, oraz jednostki, którym to mienie zostało powierzone.
5. Prawo do zbywania gruntów pod śródlądowymi wodami
powierzchniowymi stojącymi, stanowiącymi własność Skarbu Państwa,
przysługuje ministrowi właściwemu do spraw Skarbu Państwa, działającemu
w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw gospodarki wodnej.
Art. 15. 1. Linię brzegu dla cieków
naturalnych, jezior oraz innych naturalnych zbiorników wodnych
stanowi krawędź brzegu lub linia stałego porostu traw albo linia,
którą ustala się według średniego stanu wody ustalanego przez
państwową służbę hydrologiczno-meteorologiczną z okresu co najmniej
ostatnich 10 lat.
2. Linię brzegu ustala w drodze decyzji:
1) właściwy terenowy organ administracji morskiej - dla morskich wód wewnętrznych,
2) właściwy wojewoda - dla wód granicznych oraz śródlądowych dróg wodnych,
3) właściwy starosta realizujący zadanie z zakresu administracji rządowej - dla pozostałych wód.
3. Podstawę ustalenia linii brzegu stanowi dostarczony przez wnioskodawcę projekt rozgraniczenia gruntów pokrytych wodami od gruntów przyległych, który, z zastrzeżeniem ust. 4, zawiera:
1) opis uwzględniający oznaczenie wnioskodawcy, ze wskazaniem jego siedziby i adresu, przyjęty sposób ustalenia projektowanej linii brzegu, ustalenie stanu prawnego nieruchomości objętych projektem z oznaczeniem właścicieli wraz ze wskazaniem ich siedziby i adresu oraz stan stosunków wodnych na gruntach przylegających do projektowanej linii brzegu,
2) mapę inwentaryzacji powykonawczej budowli regulacyjnych lub zaktualizowaną kopię mapy zasadniczej, w skali, w jakiej sporządzony jest projekt regulacji wód śródlądowych, lub w skali 1:5000 albo 1:2000, z wykazaniem:
a) punktów stałych osnowy poziomej nawiązanych do sieci państwowej,
b) granicy stałego porostu traw,
c) krawędzi brzegów, przymulisk, odsypisk i wysp,
d) proponowanej linii brzegu.
4. Organ, o którym mowa w ust. 2, może, w drodze
decyzji, zwolnić wnioskodawcę, na jego wniosek, z obowiązku zawarcia w
projekcie niektórych informacji, o których mowa w ust. 3.
5. Jeżeli krawędź brzegu jest wyraźna, linia brzegu biegnie tą krawędzią.
6. Jeżeli krawędź brzegu nie jest wyraźna, linia brzegu biegnie
granicą stałego porostu traw, a jeżeli granica stałego porostu traw
leży powyżej stanu wody, o którym mowa w ust. 1 - linią
przecięcia się zwierciadła wody przy tym stanie z gruntem przyległym.
7. Jeżeli brzegi wód są uregulowane, linia brzegu biegnie
linią łączącą zewnętrzne krawędzie budowli regulacyjnych, a przy
plantacjach wikliny na gruntach uzyskanych w wyniku regulacji - granicą
plantacji od strony lądu.
8. Decyzja ustalająca linię brzegu obejmuje swym zakresem odcinek i brzegi cieku naturalnego objęte projektem regulacji.
9. Jeżeli ustalenie linii brzegu jest konieczne w związku z
wykonaniem budowli regulacyjnych, postępowanie w sprawie ustalenia
linii brzegu, z zastrzeżeniem ust. 10, przeprowadza się łącznie z
postępowaniem w sprawie wydania pozwolenia wodnoprawnego na wykonanie
budowli regulacyjnych.
10. Decyzja o ustaleniu linii brzegu może być wydana po uzyskaniu
przez zakład pozwolenia wodnoprawnego na wykonanie niecierpiących
zwłoki budowli regulacyjnych.
11. W przypadku zmiany linii brzegu decyzja, o której mowa
w ust. 2, może być zmieniona w trybie i na zasadach właściwych dla jej
wydania.
12. Jeżeli ustalenie linii brzegu następuje w związku z trwałym
zajęciem przez wody płynące lub wody morskie, w sposób
naturalny, gruntu niestanowiącego własności właściciela wody, koszty
projektu, o którym mowa w ust. 3, ponosi właściciel wody.
Art. 16. 1. Właściciel wody nie nabywa praw do gruntów pokrytych przez wodę podczas powodzi.
2. Właścicielowi gruntów zalanych podczas powodzi, z
zastrzeżeniem ust. 3, nie przysługuje z tego tytułu odszkodowanie od
właściciela wody.
3. Właścicielowi gruntów zalanych podczas powodzi w wyniku
nieprzestrzegania przepisów ustawy przez właściciela wody lub
właściciela urządzenia wodnego przysługuje odszkodowanie na warunkach
określonych w ustawie.
Art. 17. 1. Jeżeli śródlądowa woda
powierzchniowa płynąca lub wody morza terytorialnego albo morskie wody
wewnętrzne zajmą trwale, w sposób naturalny, grunt niestanowiący
własności właściciela wody, grunt ten staje się własnością właściciela
wody.
2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, dotychczasowemu
właścicielowi gruntu przysługuje odszkodowanie od właściciela wody na
warunkach określonych w ustawie.
Art. 18. Wyspy oraz przymuliska powstałe w sposób naturalny na wodach powierzchniowych stanowią własność właściciela wody.
Art. 19. 1. Starorzecza oraz grunt powstały w
wyniku wykonania budowli regulacyjnych pozostają własnością
dotychczasowego właściciela wody.
2. Grunt powstały na skutek trwałego, naturalnego lub sztucznego
odkładu na obszarach wód morza terytorialnego lub morskich
wód wewnętrznych pozostaje własnością Skarbu Państwa.
3. Grunt, o którym mowa w ust. 2, może podlegać obrotowi
cywilnoprawnemu na warunkach określonych w przepisach ustawy z dnia 21
sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2000 r. Nr 46,
poz. 543).
Art. 20. 1. Grunty pokryte wodami stanowiące
własność Skarbu Państwa, niezbędne do realizacji przedsięwzięć
związanych z:
1) energetyką wodną,
2) transportem wodnym,
3) wydobywaniem kamienia, żwiru, piasku oraz innych materiałów lub wycinaniem roślin z wody,
4) wykonaniem infrastruktury transportowej,
5) wykonaniem infrastruktury przemysłowej, komunalnej lub rolnej,
6) działalnością rekreacyjno-usługową - oddaje się w użytkowanie za opłatą roczną, z zastrzeżeniem ust. 3.
2. Umowa użytkowania wymaga formy aktu notarialnego, a do jej
zawarcia upoważnione są odpowiednio organy, o których mowa w
art. 11 ust. 1.
3. Zwalnia się z opłaty rocznej, o której mowa w ust. 1,
grunty pokryte wodami oddawane w użytkowanie jednostkom organizacyjnym
zarządzającym wodami w imieniu Skarbu Państwa lub przeznaczone pod
wykonanie urządzeń melioracji wodnych podstawowych.
4. Oddanie w użytkowanie gruntów pokrytych wodami w wyniku
wykonania budowli piętrzących wymaga zgody właściciela tych budowli.
5. Warunkiem oddania w użytkowanie gruntów, o
których mowa w ust. 1, jest posiadanie przez użytkownika
pozwolenia wodnoprawnego, jeżeli jest ono wymagane przepisami ustawy.
6. Umowa użytkowania może zostać w każdym czasie rozwiązana przez
każdą ze stron w przypadku cofnięcia lub wygaśnięcia pozwolenia
wodnoprawnego albo ograniczenia pozwolenia, o ile ograniczenie to
dotyczyło przedmiotu użytkowania.
7. W sprawach nieuregulowanych dotyczących użytkowania stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu cywilnego.
8. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia,
wysokość opłat rocznych za oddanie w użytkowanie gruntów
pokrytych wodami, uwzględniając rodzaj działalności, na potrzeby
której następuje oddanie w użytkowanie, przy czym maksymalna
opłata roczna za 1 m2 gruntu nie może być wyższa niż 10%
najniższego wynagrodzenia za pracę pracowników, określonego na
podstawie odrębnych przepisów dla roku poprzedniego.
9. Opłaty, o których mowa w ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 10, stanowią dochód budżetu państwa.
10. Opłaty za oddanie w użytkowanie gruntów pod wodami, o
których mowa w art. 11 ust. 1 pkt 2, stanowią dochód
środka specjalnego Prezesa Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej.
Rozdział 3. Obowiązki właścicieli wody oraz właścicieli innych nieruchomości
Art. 21. 1. Utrzymywanie wód stanowi obowiązek ich właściciela.
2. Obowiązek utrzymywania tworzących brzeg wody budowli lub
murów niebędących urządzeniami wodnymi należy do ich
właścicieli, a w kosztach utrzymania tych budowli lub murów
właściciel wody uczestniczy proporcjonalnie do odnoszonych korzyści.
Podziału kosztów dokonuje, w drodze decyzji, organ właściwy do
wydania pozwolenia wodnoprawnego.
Art. 22. 1. Utrzymywanie śródlądowych
wód powierzchniowych polega na zachowaniu lub odtworzeniu stanu
ich dna lub brzegów oraz na konserwacji lub remoncie
istniejących budowli regulacyjnych w celu zapewnienia swobodnego spływu
wód oraz lodów, a także właściwych warunków
korzystania z wody.
2. Zakłady, które przez wprowadzanie ścieków do
wód lub urządzeń wodnych albo w inny sposób przyczyniają
się do wzrostu kosztów utrzymania tych wód lub urządzeń,
ponoszą taką część kosztów, w jakiej nastąpił ten wzrost.
Podziału kosztów dokonuje, w drodze decyzji, organ właściwy do
wydania pozwolenia wodnoprawnego.
Art. 23. Utrzymywanie morskich wód
wewnętrznych oraz brzegu morskiego polega na budowie, utrzymywaniu i
ochronie umocnień brzegowych oraz utrzymywaniu zabudowy ochronnej w
obrębie pasa technicznego ustanowionego przepisami ustawy o obszarach
morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej.
Art. 24. Utrzymywanie śródlądowych wód
powierzchniowych oraz morskich wód wewnętrznych i brzegu
morskiego nie może naruszać istniejącego dobrego stanu ekologicznego
tych wód oraz warunków wynikających z ochrony wód.
Art. 25. Zabrania się niszczenia lub uszkadzania
brzegów śródlądowych wód powierzchniowych,
tworzących brzeg wody budowli lub murów niebędących urządzeniami
wodnymi oraz gruntów pod śródlądowymi wodami
powierzchniowymi.
Art. 26. Do obowiązków właściciela śródlądowych wód powierzchniowych należy:
1) zapewnienie utrzymywania w należytym stanie technicznym koryt cieków naturalnych oraz kanałów,
2) dbałość o utrzymanie dobrego stanu ekologicznego wód,
3) regulowanie stanu wód lub przepływów w ciekach naturalnych oraz kanałach stosownie do możliwości wynikających ze znajdujących się na nich urządzeń wodnych oraz warunków hydrologicznych,
4) zapewnienie swobodnego spływu wód powodziowych oraz lodów,
5) współudział w odbudowywaniu ekosystemów zdegradowanych przez niewłaściwą eksploatację zasobów wodnych,
6) umożliwienie wykonywania obserwacji i pomiarów hydrologiczno-meteorologicznych oraz hydrogeologicznych.
Art. 27. 1. Zabrania się grodzenia
nieruchomości przyległych do powierzchniowych wód publicznych w
odległości mniejszej niż 1,5 m od linii brzegu, a także zakazywania lub
uniemożliwiania przechodzenia przez ten obszar.
2. Zakaz, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy grodzenia
terenów stref ochronnych ustanowionych na podstawie ustawy oraz
obrębów hodowlanych ustanowionych na podstawie przepisów
ustawy o rybactwie śródlądowym.
Art. 28. 1. Właściciel nieruchomości przyległej
do powierzchniowych wód publicznych jest obowiązany umożliwić
dostęp do wody na potrzeby wykonywania robót związanych z
utrzymywaniem wód oraz dla ustawiania znaków żeglugowych
lub hydrologiczno-meteorologicznych urządzeń pomiarowych.
2. Właściciel nieruchomości przyległej do wód objętych
powszechnym korzystaniem jest obowiązany zapewnić dostęp do wody w
sposób umożliwiający to korzystanie; części nieruchomości
umożliwiające dostęp do wody wyznacza zarząd gminy w drodze decyzji.
3. Właścicielowi nieruchomości, o którym mowa w ust. 1,
przysługuje odszkodowanie odpowiednio od właściciela wody lub
właściciela hydrologiczno-meteorologicznych urządzeń pomiarowych, a
właścicielowi nieruchomości, o którym mowa w ust. 2 - z budżetu
gminy, na warunkach określonych w ustawie.
Art. 29. 1. Właściciel gruntu, o ile przepisy ustawy nie stanowią inaczej, nie może:
1) zmieniać stanu wody na gruncie, a zwłaszcza kierunku odpływu znajdującej się na jego gruncie wody opadowej ani kierunku odpływu ze źródeł - ze szkodą dla gruntów sąsiednich,
2) odprowadzać wód oraz ścieków na grunty sąsiednie.
2. Na właścicielu gruntu ciąży obowiązek usunięcia
przeszkód oraz zmian w odpływie wody, powstałych na jego gruncie
wskutek przypadku lub działania osób trzecich, ze szkodą dla
gruntów sąsiednich. 3. Jeżeli spowodowane przez właściciela
gruntu zmiany stanu wody na gruncie szkodliwie wpływają na grunty
sąsiednie, wójt, burmistrz lub prezydent miasta może, w drodze
decyzji, nakazać właścicielowi gruntu przywrócenie stanu
poprzedniego lub wykonanie urządzeń zapobiegających szkodom.
Art. 30. 1. Właściciele gruntów mogą, w
drodze pisemnej ugody, ustalić zmiany stanu wody na gruntach, jeżeli
zmiany te nie wpłyną szkodliwie na inne nieruchomości lub na gospodarkę
wodną; ugoda nie może dotyczyć wprowadzania ścieków do
wód lub do ziemi.
2. Realizacja postanowień ugody jest możliwa po zatwierdzeniu, w
drodze decyzji, odpowiednio przez wójta, burmistrza lub
prezydenta miasta; z wnioskiem o zatwierdzenie ugody występują
umawiający się właściciele gruntów.