PRAWO WODNE - ustawa z dnia 18 lipca 2001
/Dz.U. nr 115 poz. 1229 z 11 października 2001 r./
Dział VII. Spółki wodne i związki wałowe
Rozdział 1. Tworzenie spółek wodnych i związków wałowych
Art. 164. 1. Spółki wodne oraz związki
wałowe są formami organizacyjnymi, które nie działają w celu
osiągnięcia zysku, zrzeszają osoby fizyczne lub prawne i mają na celu
zaspokajanie wskazanych ustawą potrzeb w dziedzinie gospodarowania
wodami.
2. Spółki wodne mogą być tworzone w szczególności do
wykonywania, utrzymywania oraz eksploatacji urządzeń służących do:
1) zapewnienia wody dla ludności,
2) ochrony wód przed zanieczyszczeniem,
3) ochrony przed powodzią,
4) melioracji wodnych oraz prowadzenia racjonalnej gospodarki na terenach zmeliorowanych,
5) wykorzystywania wody do celów przeciwpożarowych,
6) utrzymywania wód.
3. Spółki wodne nie mogą prowadzić działalności w zakresie
uregulowanym ustawą o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym
odprowadzaniu ścieków.
4. Spółki wodne mogą korzystać z pomocy państwa oraz
jednostek samorządu terytorialnego, w formie dotacji, udzielanej
zgodnie z przepisami ustawy o finansach publicznych dotyczącymi dotacji
podmiotowych udzielanych z budżetu państwa oraz dotacji przedmiotowych
udzielanych z budżetów jednostek samorządu terytorialnego.
5. Udzielenie spółce wodnej, wykonującej urządzenia
melioracji wodnych, pomocy, o której mowa w ust. 4, może
nastąpić wówczas, gdy obszar przewidziany do melioracji stanowi
zwarty kompleks i został zakwalifikowany w miejscowym planie
zagospodarowania przestrzennego do rolniczego zagospodarowania, zasięg
oraz projekt techniczny melioracji zostały uzgodnione z wojewodą, a
udział własny członków spółki odpowiada co najmniej
kwocie wyliczonej zgodnie z art. 74 oraz przepisami wydanymi na
podstawie art. 78 ust. 1.
6. Spółki wodne mogą łączyć się w związki spółek wodnych.
7. Do związków spółek wodnych stosuje się
odpowiednio przepisy dotyczące spółek wodnych, z tym że prawa i
obowiązki przysługujące wobec spółek wodnych staroście, w
stosunku do związków spółek wodnych wykonuje marszałek
województwa.
8. Związki wałowe mogą być tworzone do wykonywania i utrzymywania
wałów przeciwpowodziowych wraz z urządzeniami wodnymi
stanowiącymi ich wyposażenie.
9. Przepisy dotyczące spółek wodnych i ich związków stosuje się odpowiednio do związków wałowych.
Art. 165. 1. Utworzenie spółki wodnej
następuje w drodze porozumienia co najmniej 3 osób fizycznych
lub prawnych, zawartego w formie pisemnej.
2. Do utworzenia spółki wodnej wymagane jest:
1) uchwalenie statutu spółki przez osoby zainteresowane utworzeniem spółki,
2) dokonanie wyboru organów spółki.
3. Starosta właściwy miejscowo dla siedziby spółki wodnej
zatwierdza statut spółki w drodze decyzji; w przypadku
niezgodności statutu z prawem starosta wzywa do usunięcia niezgodności
statutu z prawem w określonym terminie, a jeżeli niezgodności nie
zostaną usunięte - odmawia, w drodze decyzji, jego zatwierdzenia.
4. Spółka wodna nabywa osobowość prawną z chwilą uprawomocnienia się decyzji starosty o zatwierdzeniu statutu.
5. Osoby, które działały w imieniu spółki przed
nabyciem przez nią osobowości prawnej, odpowiadają solidarnie za szkody
powstałe w wyniku tego działania.
6. Przepisy ust. 3 stosuje się odpowiednio do zmiany statutu.
7. Następca prawny członka spółki wodnej wstępuje w jego prawa i obowiązki.
Art. 166. 1. Statut spółki wodnej określa w szczególności:
1) nazwę i siedzibę spółki oraz teren jej działalności,
2) cel spółki oraz sposób i środki służące do osiągnięcia tego celu,
3) zasady ustalania wysokości składek i
innych świadczeń na rzecz spółki, adekwatnych do celów
spółki,
4) prawa i obowiązki członków spółki,
5) ograniczenia praw członków
dotyczące ich gruntów i obiektów niezbędnych do
wykonywania zadań spółki,
6) warunki przyjmowania nowych członków oraz wykluczania członków ze spółki,
7) warunki następstwa prawnego członków spółki,
8) organy spółki, ich skład, zasady powoływania i odwoływania oraz zakres działania,
9) zasady nawiązywania stosunku pracy w ramach spółki,
10) przypadki wymagające zwołania walnego zgromadzenia,
11) czas trwania spółki oraz sposób jej rozwiązania lub likwidacji,
12) warunki zaciągania zobowiązań i udzielania pełnomocnictw do reprezentowania spółki,
13) przeznaczenie mienia pozostałego po rozwiązaniu lub likwidacji spółki.
2. Do statutu dołącza się wykaz członków spółki,
zawierający ich oznaczenie, wskazanie ich siedzib i adresów.
Art. 167. 1. Zarząd spółki wodnej zgłasza
utworzenie spółki w celu wpisania do katastru wodnego, w
terminie 30 dni od dnia nabycia przez spółkę osobowości prawnej.
2. Wpis spółki wodnej do katastru wodnego obejmuje:
1) nazwę, siedzibę, adres i przedmiot działania spółki,
2) imiona i nazwiska członków zarządu oraz sposób reprezentowania spółki,
3) czas trwania spółki,
4) dane dotyczące decyzji starosty o zatwierdzeniu statutu.
3. Wszelkie zmiany danych, o których mowa w ust. 2, zarząd niezwłocznie zgłasza do katastru wodnego.
Art. 168. Na wniosek spółki wodnej lub
zainteresowanego zakładu starosta, w drodze decyzji, może włączyć
zakład do spółki, jeżeli jest to uzasadnione celami, dla
których spółka została utworzona.
Art. 169. 1. Spółka wodna odpowiada za swoje zobowiązania całym majątkiem.
2. Członek spółki wodnej nie odpowiada za zobowiązania spółki.
Art. 170. 1. Członek spółki wodnej jest
obowiązany do wnoszenia składek i ponoszenia na jej rzecz innych
określonych w statucie świadczeń, niezbędnych do wykonywania
statutowych zadań spółki.
2. Wysokość składek i innych świadczeń na rzecz spółki
wodnej powinna być proporcjonalna do korzyści odnoszonych przez
członków spółki, w związku z działalnością spółki.
3. Jeżeli uchwalone przez spółkę wodną, zajmującą się
utrzymaniem urządzeń melioracji wodnych szczegółowych, składki i
inne świadczenia nie wystarczają na wykonanie przewidzianych na dany
rok zadań statutowych, starosta może organom spółki
zwrócić uwagę na konieczność podwyższenia wysokości tych składek
lub innych świadczeń.
4. W przypadku osiągnięcia zysku netto może być on przeznaczony wyłącznie na cele statutowe.
5. Do egzekucji składek i świadczeń, o których mowa w ust.
1, na rzecz spółki wodnej stosuje się odpowiednio przepisy o
egzekucji należności podatkowych.
Art. 171. 1. Jeżeli osoby, które nie są
członkami spółki wodnej, odnoszą korzyści z urządzeń
spółki lub przyczyniają się do zanieczyszczania wody, dla
której ochrony spółka została utworzona, obowiązane są do
ponoszenia świadczeń na rzecz spółki.
2. Wysokość i rodzaj świadczeń, o których mowa w ust. 1, ustala, w drodze decyzji, starosta.
Rozdział 2. Organy spółki
Art. 172. 1. Organami spółki wodnej są:
1) walne zgromadzenie,
2) zarząd,
3) komisja rewizyjna, o ile spółka liczy więcej niż dziesięciu członków.
2. Statut może określać inne organy spółki, niż wymienione
w ust. 1, oraz określać warunki, przy których walne zgromadzenie
złożone z członków spółki zostaje zastąpione przez walne
zgromadzenie delegatów.
Art. 173. 1. Do walnego zgromadzenia należy:
1) uchwalanie planu prac spółki
wodnej oraz jej budżetu, w którym można upoważnić zarząd do
zaciągania pożyczek lub kredytów, w imieniu spółki, do
ustalonej wysokości,
2) uchwalanie wysokości składek i innych świadczeń na rzecz spółki,
3) wybór oraz odwołanie członków zarządu i członków komisji rewizyjnej,
4) rozpatrywanie i zatwierdzanie rocznych sprawozdań oraz udzielanie zarządowi absolutorium,
5) podejmowanie uchwał w sprawie nabycia
nieruchomości albo zbycia lub obciążenia nieruchomości spółki
wodnej,
6) uchwalanie zmian statutu spółki wodnej,
7) podejmowanie uchwał w sprawie
przystąpienia spółki wodnej do związku spółek wodnych,
8) podejmowanie uchwał w sprawie
połączenia spółki wodnej z inną spółką wodną albo
podziału spółki wodnej na dwie lub więcej spółek,
9) podjęcie uchwały w sprawie rozwiązania spółki wodnej oraz powołania likwidatorów,
10) zatwierdzanie ostatecznych rachunków i sprawozdań likwidatora spółki wodnej,
11) podejmowanie uchwał w sprawach przedstawionych przez zarząd lub komisję rewizyjną.
2. Nieudzielenie absolutorium zarządowi spółki wodnej jest równoznaczne z odwołaniem zarządu.
Art. 174. Walne zgromadzenie jest zwoływane przez zarząd co najmniej raz w roku.
Art. 175. 1. Jeżeli statut spółki nie
stanowi inaczej, uchwały walnego zgromadzenia zapadają zwykłą
większością głosów, z zastrzeżeniem ust. 2.
2. Uchwały walnego zgromadzenia w sprawie zmiany statutu,
rozwiązania spółki wodnej, połączenia z inną spółką lub
podziału spółki zapadają większością dwóch trzecich
głosów przy obecności co najmniej połowy liczby członków
spółki wodnej.
3. Członkowi spółki wodnej przysługuje jeden głos, przy
czym w sprawach, o których mowa w ust. 1, statut może przyznać
członkowi spółki wodnej taką liczbę głosów, ile razy jego
świadczenia na rzecz spółki są większe od świadczeń pozostałych
członków spółki; w takim przypadku statut określi
sposób obliczania podwyższonej liczby głosów.
4. Do walnego zgromadzenia delegatów przepisy ust. 1-3 stosuje się odpowiednio.
Art. 176. 1. Zarząd spółki wodnej
wykonuje uchwały walnego zgromadzenia, kieruje działalnością
spółki, zarządza jej majątkiem, prowadzi gospodarkę finansową i
reprezentuje ją na zewnątrz.
2. Zarząd może być jednoosobowy lub wieloosobowy; liczbę członków zarządu określa statut spółki.
3. Zarząd wybierany jest na 5 lat, jeżeli statut spółki wodnej nie stanowi inaczej.
4. Do właściwości zarządu należą sprawy niezastrzeżone dla innych organów spółki.
5. Do składania oświadczeń w imieniu spółki wodnej, jeżeli statut nie stanowi inaczej, uprawniony jest:
1) 1 członek zarządu - gdy w skład zarządu wchodzą nie więcej niż 2 osoby,
2) 2 członków zarządu - w pozostałych przypadkach.
6. Zarząd spółki wodnej ma prawo obciążania członków
spółki kosztami świadczeń lub prac niewykonanych w terminie.
Art. 177. 1. Komisja rewizyjna kontroluje działalność spółki wodnej.
2. Komisja rewizyjna jest obowiązana do przeprowadzenia kontroli
gospodarki finansowej spółki wodnej co najmniej raz w roku,
przed walnym zgromadzeniem, i przedstawienia wyników tej
kontroli walnemu zgromadzeniu w formie sprawozdania.
3. Komisja rewizyjna składa się co najmniej z 3 członków;
liczbę członków komisji rewizyjnej określa statut spółki
wodnej.
4. Komisja rewizyjna wybierana jest na okres 5 lat, jeżeli statut spółki wodnej nie stanowi inaczej.
5. Członek komisji rewizyjnej nie może wchodzić w skład zarządu.
Rozdział 3. Nadzór i kontrola nad działalnością spółek
Art. 178. Nadzór i kontrolę nad działalnością spółek wodnych sprawuje starosta.
Art. 179. 1. Zarząd spółki wodnej
obowiązany jest do przedłożenia staroście uchwał organów
spółki w terminie 7 dni od dnia ich podjęcia.
2. Uchwały organów spółki wodnej sprzeczne z prawem
lub statutem są nieważne; o nieważności uchwał w całości lub w części
orzeka, w drodze decyzji, starosta w terminie nie dłuższym niż 30 dni
od dnia doręczenia uchwały.
3. Starosta, wszczynając postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności uchwały, może wstrzymać jej wykonanie.
4. Decyzja, o której mowa w ust. 2, jest ostateczna;
spółka wodna, której uchwała została uchylona, może
zwrócić się do starosty z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie
sprawy, a po wyczerpaniu tego trybu spółce wodnej przysługuje
skarga do sądu administracyjnego.
Art. 180. 1. W przypadku powtarzającego się
naruszania przez zarząd prawa lub statutu starosta może, w drodze
decyzji, rozwiązać zarząd, wyznaczając osobę pełniącą jego obowiązki.
2. W terminie 3 miesięcy od dnia, w którym decyzja, o
której mowa w ust. 1, stała się ostateczna, osoba wyznaczona do
pełnienia obowiązków zarządu jest obowiązana zwołać walne
zgromadzenie w celu wybrania nowego zarządu.
3. Jeżeli walne zgromadzenie nie dokona wyboru nowego zarządu,
starosta może ustanowić, w drodze decyzji, zarząd komisaryczny
spółki wodnej na czas oznaczony, nie dłuższy niż rok.
Rozdział 4. Rozwiązanie spółki wodnej
Art. 181. 1. Spółka wodna może być rozwiązana uchwałą walnego zgromadzenia.
2. Spółka wodna może być rozwiązana przez starostę, w drodze decyzji, jeżeli:
1) działalność spółki narusza prawo lub statut albo
2) upłynął termin, na jaki został
ustanowiony zarząd komisaryczny, o którym mowa w art. 180 ust.
3, a walne zgromadzenie nie dokonało wyboru nowego zarządu,
3) liczba członków jest mniejsza niż określona w art. 165 ust. 1.
Art. 182. 1. Rozwiązanie spółki wodnej
następuje po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego. W okresie
tego postępowania spółka działa pod dotychczasową nazwą z
dodaniem wyrazów "w likwidacji" oraz zachowuje osobowość prawną.
2. Likwidatorem spółki może być członek zarządu lub inna osoba powołana uchwałą walnego zgromadzenia.
3. W przypadku rozwiązania spółki na podstawie decyzji, o
której mowa w art. 181 ust. 2, likwidatora wyznacza starosta.
4. Likwidator wstępuje w prawa i obowiązki zarządu spółki i
podejmuje w imieniu spółki czynności niezbędne do zakończenia
jej działalności.
5. Likwidator wynagradzany jest na koszt spółki; wysokość wynagrodzenia ustala starosta.
6. Likwidator odpowiada za szkody powstałe wskutek przeprowadzenia
postępowania likwidacyjnego z naruszeniem zasad określonych w ustawie
lub statucie spółki wodnej; w przypadku powołania więcej niż
jednego likwidatora - odpowiadają oni solidarnie.
Art. 183. Zobowiązania przypadające od spółki wodnej będącej w likwidacji pokrywane są w następującej kolejności:
1) zobowiązania ze stosunku pracy,
2) zobowiązania w zakresie danin publicznych,
3) koszty prowadzenia likwidacji,
4) inne zobowiązania.
Art. 184. Starosta po otrzymaniu uchwały walnego
zgromadzenia spółki wodnej w likwidacji o zatwierdzeniu
ostatecznych rachunków i sprawozdań likwidatora występuje z
wnioskiem o wykreślenie spółki wodnej z katastru wodnego.